Moduł VII - ocena koleżeńska i samoocena
Cel modułu:
Cel modułu:
Poznasz zasady oceny koleżeńskiej i samooceny uczniów, żeby wykorzystać je w procesie uczenia się i nauczania.
Kryteria sukcesu:
Kryteria sukcesu:
- Zaplanujesz sposób wprowadzenia oceny koleżeńskiej w klasie.
- Zaplanujesz sposób przeprowadzenia samooceny przez uczniów.
- Przeprowadzisz lekcję/lekcje z wykorzystaniem oceny koleżeńskiej i samooceny.
- Wyciągniesz wnioski z doświadczenia oceny koleżeńskiej i samooceny i zastosujesz je do rozwijania uczenia się i nauczania w swojej klasie.
Odpowiedzialność za własne uczenie się i zmiana ról
Stosowanie oceny koleżeńskiej i samooceny jest sposobem skutecznego uświadamiania uczniom, że to na nich spoczywa duża część odpowiedzialności za uczenie się. Jest również działaniem zmierzającym do tego, by nauczyciel dzielił z uczniami odpowiedzialność za uczenie się.
Kiedy uczeń musi zastanowić się nad tym, co on lub jego kolega w pracy zrobił dobrze, a co wymaga poprawy i w jaki sposób można jej dokonać, przestaje być odbiorcą oceny, a staje się osobą świadomą procesu uczenia się. Uczynienie z ucznia aktywnego uczestnika tego procesu wymaga przygotowania go do udzielania oceny koleżeńskiej i samooceny.
Ocena koleżeńska i samoocena nie mogą być wyrażone stopniem, punktami lub inną formą oceny sumującej. Podobnie jak komentarz nauczyciela pełnią funkcję wspierania ucznia w procesie uczenia się, a nie oceniania go.
Dotychczas IZ uczniowie otrzymywali od nauczyciela. Kolejnym etapem pracy z ocenianiem kształtującym jest nauczenie ich budowania takiej IZ do pracy kolegi lub własnej. Do osiągnięcia tego celu najlepiej dochodzić stopniowo (małymi krokami).
Ocena koleżeńska
Ocena koleżeńska polega na udzieleniu informacji zwrotnej do pracy kolegi na podstawie ustalonych wcześniej szczegółowych kryteriów sukcesu (schematu oceniania). Zawierają one wskazówki, co i jak oceniać. Najlepiej, jeśli w tworzenie szczegółowych kryteriów (schematu oceniania) angażujemy uczniów. Pozwala im to lepiej przygotować się do napisania każdej pracy, a później udzielenia informacji zwrotnej.
Oceniając prace kolegów, uczeń nie tylko ma okazję utrwalić sobie sposób rozwiązania, ale też poznać inne sposoby lub zwrócić uwagę na te aspekty, które w swojej pracy pominął.
W ten sposób się uczy.
Uczniowie nie tylko udzielają sobie nawzajem informacji zwrotnej, ale również dyskutują na ten temat i mogą dawać sobie wskazówki.
Powszechnie znana jest prawda, że człowiek najlepiej uczy się wówczas, gdy uczy innych.
Samoocena
Samoocena jest najbardziej pożądaną w ocenianiu kształtującym i jedną z najbardziej efektywnych metod uczenia się. Polega na świadomej autorefleksji ucznia na temat swoich dokonań, możliwości i perspektyw.
Może przyjąć formę czteroelementowej IZ lub prostej i szybkiej informacji uzyskanej od uczniów podczas lekcji.
Częste udzielanie IZ przez nauczyciela oraz stosowanie prostych technik samoocen skłaniających do refleksji o swoim uczeniu się pomaga w przygotowaniu uczniów do głębokiej autorefleksji (najlepiej w postaci czteroelementowej informacji zwrotnej), do której dążymy w ocenianiu kształtującym.
Zadanie 1
Pomyśl, w którym momencie lekcji i dlaczego ocena koleżeńska pomoże Twoim uczniom w uczeniu się. Zastanów się, jaka praca będzie najlepsza na początek i jaka forma/ sposób udzielania oceny koleżeńskiej jest dla Twojej klasy obecnie najlepsza. Zaplanuj, jak przygotujesz uczniów do udzielania oceny koleżeńskiej i przygotuj samodzielnie lub wspólnie z uczniami kryteria sukcesu/schemat oceniania. Jeśli dla Twoich uczniów ocena koleżeńska nie jest nowością wymyśl/wymyślcie nową formę lub nowy sposób jej zastosowania.
Zastosuj wybrany sposób, zaobserwuj efekty i wyciągnij wnioski (najlepiej z uczniami).
Zadanie 2
Pomyśl, w którym momencie lekcji i dlaczego warto na Twoich lekcjach stosować samoocenę. Zastanów się, do czego ją zastosujesz i w jakiej formie. Zaplanuj, jak przygotujesz uczniów do udzielania samooceny i przygotuj samodzielnie lub wspólnie z uczniami kryteria sukcesu/schemat oceniania. Jeśli dla Twoich uczniów samoocena nie jest nowością wymyśl/wymyślcie nową formę lub nowy sposób jej zastosowania.
Zastosuj wybrany sposób, zaobserwuj efekty i wyciągnij wnioski (najlepiej z uczniami).
Polecenia do sprawozdania cz. 2
Zadanie A
Jakie wnioski wyciągnęli nauczyciele z otrzymanych od uczniów IZ? Czy zamierzają wprowadzić w swojej pracy jakieś zmiany, a jeśli tak, to jakie?
Zadanie B
Podaj ciekawy przykład/ciekawe przykłady sposobów uzyskania IZ od uczniów
przez nauczycieli?
Zadanie C
Jakie pytania i uwagi dotyczące zadań siódmego modułu zgłaszali nauczyciele na spotkaniu?
Zadanie D
Jaka dobra praktyka/dobre praktyki OK w Waszej szkole będzie/będą prezentowane na szkoleniu regionalnym? Przedstaw ustalenia rady pedagogicznej.